นวดกดจุด คลายเครียดด้วยตัวเอง โดย Thai PBS
ปรับก่อนป่วย : นวดกดจุด คลายเครียดด้วยตัวเอง
ในช่วงปรับก่อนป่วยวันนี้ มีเทคนิคการนวดกดจุดหยุดเครียด จาก อ.พีระ อธิปธรรมวารี
พิธีกร: อาจารย์คะ ปัญหาความเครียดที่สะสมนานๆ ทำให้ปวดตึงมากเลยนะคะ วันนี้มีเทคนิคการนวดกดจุดหยุดเครียดด้วย อาจารย์: ครับ มีเทคนิคหยุดหัวร้อน ด้วยการนวดด้วยตัวเอง โดยความเครียดจะทิ้งความปวดไว้ตามส่วนต่างๆ ค่อนข้างจะเหมือนๆ เดิม เพราะฉะนั้นถ้าเกิดความเครียดหายไปแล้ว แต่ร่างกายยังเครียดอยู่ มันก็ส่งผลให้เราเครียดต่อเพราะฉะนั้นถ้าเรานวดตัวเองเป็นความเครีดก็ลดลงไปได้ครับ
พิธีกร: ความเครียดนั้นจะช่วยผ่อนคลายความเครียดหรือคะ อาจารย์: ช่วยผ่อนคลายครับ เพราะว่าร่างกายของเราเมื่อมีความเครียดสะสมจากเรื่องราวต่างๆ จะส่งผลให้กล้ามเนื้อเกร็งเป็นจุดๆ เพราะฉะนั้นมันจะทำให้เราเครียดง่ายขึ้น หงุดหงิดง่ายขึ้น ศีระร้อนขึ้น ถ้าเรานวดผ่อนคลายกล้ามเนื้อได้ อาการต่างๆ ก็จะลดน้อยลง ผลสุดท้ายจะทำให้เป็นคนอารมณ์เย็นลง โดยการนวดก็ไม่ยากครับ เป็นการนวดง่ายๆ โดยวันนี้ที่เตรียมมา มี 4 ท่า
พิธีกร: ถ้าพร้อมแล้วเริ่อเลยคะ อาจารย์:
1. เสยผม
- โดยท่าเสยผมจะลดอาการผนังศีรษะตึงจากข้างขมับและด้านบนด้วยการวางมือสะบายๆ แล้วแตะบริเวณทัดดอกไม้แล้วรีดเข้าไปด้านใน รีดประมาณ 10 ครั้ง โดยนับ 1 2 3 4 5 แล้วเปลี่ยนมารีดด้านบนศีรษะช่วงไรผมแล้วเสยขึ้นด้านบนจนถึงท้ายทอย กดหนักนิดหนึ่ง เสยลงมา 5 ครั้ง ตอนนี้นะครับ ศีรษะที่ตึงจะรู้สึกโล่งขึ้น พอโล่งขึ้นปุ๊ป สายตาของเราและหูของเราคือจุดที่ต้องรักษาต่อไป
2. ถูหู
- แก้ใบหน้าตึง ให้ทำมือเป็นหูกระต่าย ใช้ตรงร่องนิ้วชี้และนิ้วกลางแตะตรงช่วงข้างหูแล้วถู 10 ครั้ง โดยถูเร็วๆ ถูให้หูร้อน เมื่อเสร็จแล้วจะรู้สึกโล่งขึ้น เส้นประสาทใบหน้าจะรู้สึกผ่อนคลายและสบายมากขึ้น
3. กดกระบอกตา
- ท่านี้จะทำที่กระบอกตาของเรา เป็นท่าที่ช่วยลดอาการหนังตาตก ช่วยเกี่ยวกับการรับแสงได้ไม่เต็มที่ หรืออาการปวดกระบอกตา โดยใช้วิธีง่ายๆ คือ กดแล้วค่อยรีดออก โดยใช้นิ้วชี้ทั้งสองข้าง แล้วกดตรงช่วงหัวตาด้านที่ติดกับจมูกแล้วค้างไว้ นับ 1-3 แล้วเลื่อนขึ้นไปที่บริเวณหัวคิ้ว แล้วนับ 1-3 จากนั้นเลื่อนไปด้านข้างตรงช่วงหางตา ตรงขอบกระดูกเบ้าตาของเรา พอแตะเจอมุมกระดูกปุ๊ปให้ดึงหนังตาขึ้นนิดหนึ่งแล้วนับ 1-3 ต่อไปให้เลือนลงมาแตะบริเวณโหนกแก้มใต้ตาดำ 1 นิ้วมือ ทั้ง 2 ข้างแล้วกดค้างไว้นับ 1-5 ตรงจุดนี้จะช่วยเกี่ยวกับการรับแสงได้ไม่ดี โดยทำซ้ำจำนวน 5 รอบ จากนั้นพอเรากดเสร็จแล้วให้รีดออก โดยรีดจากบริเวณหัวตารีดไปหางตาจำนวน 5 รอบ จากนั้นกดบริเวณถึงใต้ตา โดยกดบริเวณด้านในก่อนแล้วรีดออกถึงหางตาแล้วยก ทำซ้ำกัน 5 รอบ
4. กดรีดท้ายทอย
- ท่านี้จะต้องกดจุดแล้วรีด ก่อนอื่นต้องแนะนำจุดกดก่อน โดยใช้มือข้างขวา แบมือหันเข้าหาตัวเอง แล้วกดบริเวณท้อยทอยด้านในโดยใช้นิ้วโป้งดันขึ้นเล็กน้อย ส่วนมือซ้ายเอาไว้ดันศีรษะ กดค้างไว้นับ 1-3 แล้วเลือนจุดออกมา จากนั้นสลับข้าง โดยใช้มือข้างขวาจับช่วงหน้าผาก แล้วใช้มือข้างซ้ายนิ้วโป้ง เตรียมแตะที่ท้ายทอยแล้วก็ดันเข้าไป นับ 1-3 หายใจสบายๆ แล้วเลื่อนมากดด้านข้างนึดหนึ่ง แล้วก็กดเข้าไป แล้วดันนิ้วโป้งช้อนขึ้นนิดหนึ่งแล้วนับ 1-3 ผ่อนคลาย เมื่อกดแล้วต้องรีด โดยใช้มือประสานกัน นิ้วโป้งหันลง แตะไปที่ช่วงท้ายทอย กดนิ้วโป้งแล้วเหยียดรีดจากไรผมและดันลง ทำแบบนี้สัก 3-5 รอบ ก็ได้นะครับ จะทำให้รู้สึกว่าสายตาของเรารับแสงได้ดีขึ้น
- แล้วก็จะมีอีกท่าหนึ่งนะครับ ซึ่งเวลาเราเครียดก็จะมีอาการปวดช่วงตา ขมับ ท้ายทอยแล้วก็ตรงช่วงสะบัก ซึ่งสะบักเรานวดเองลำบาก แต่มันก็จะมีวิธีอีกอย่างหนึ่งของแพทย์แผนไทยเราที่เรียกว่า "นวดเกลี่ยสะบัก" โดยสะบักจะมีด้านข้างและด้านหน้า โดยที่ที่คนอาจจะไม่รู้จักกัน วิธีการก็ง่ายมากครับ โดยใช้มือซ้ายแตะที่ช่วงหลังศีรษะ มือขวาเป็นตัวที่ใช้นวดหรือเกลี่่ย ให้รีดเส้นด้านข้าง โดยรีดลง จะมีสะดุดตรงช่วงมัดกล้ามเนื้อนิดหน่อย ให้เรารีดลงสบายๆ หายใจเข้าลึกๆ บางคนอาจจะเจอเส้น บางคนไม่เจอเส้น ไม่เป็นไรนะครับ มันอาจจะพาดผ่านอยู่บนนั้นนะครับ เส้นอาจจะลึกนิดหนึ่ง จากนั้นสลับมือแตะ รีดลง สบายๆ กดรีดลง หายใจเข้าออกลึกๆ สำคัญที่สุดคือเรื่องของหายใจ หายใจสบายๆ กดนวดสักพักจะรู้สึกผ่อนคลาย รู้สึกอยากหลับ เมื่อนวดสะบักด้านข้างเสร็จแล้วก็มานวดสะบักด้านหน้า ใต้ไหปลาร้าของเรา โดยนวดลงมาสัก 2 นิ้วมือ มันจะเป็นแอ่งพอดีเลย ให้เอามือของเราข้างขวาแตะลงไปแล้วกดลงไปนิดหนึ่ง เกลี่ยเข้ามาด้านใน สบายๆ ทำสัก 5 ครั้ง แล้วสลับข้าง ทำนิ้วเป็นตะขอแล้วดึงใต้ไหปลาร้า แล้วดึงเกลี่ยเข้ามาด้านในจนครบ 5 ครั้ง พอครบแล้วจะรู้สึกว่าเราขยับหัวไหล่ได้ง่ายขึ้น
- ถามว่าความเครียดกับนวดเกี่ยวข้องกันยังไง มันคงเกี่ยวข้องในเรื่องที่ว่า เมื่อคุณเครียดด้วยเรื่องต่างๆ มันส่งผลให้กล้ามเนื้อของคุณรู้สึกเครียดตาม ถึงแม้ว่าเรื่องนั้นจะหายไปแล้วแต่ถ้าร่างกายของคุณยังเครียดอยู่ก็ส่งผลต่อภาวะอารมณ์และจิตใจ เพราะฉะนั้นการนวดแบบนี้ช่วยลดความตึงต่างๆ ที่ความเครียดทิ้งไว้ให้ ทำให้ร่างกายโล่งโปร่งสะบาย ดังนั้นเนี่ยต่อไป รถติดเราก็ไม่หัวร้อน ใครมาทำให้เราหงุดหงิด เราก็จะสึกว่าอารมณ์เราเย็นและอดทนได้มากขึ้น เพราะจุดตั้งรับเรามีมากกว่าเดิมนั้นเอง
พิธีกร: แล้วท่าบริหารกับท่านวดที่สอนไปมีประโยชน์แตกต่างกันอย่างไรคะ อาจารย์: มีสอบแบบนะครับ ท่าบริหารเนี่ยแสดงว่าร่างกายของเรานั้นมีความตึงเล็กน้อย เราก็สามารถจะบริหารได้เองเพื่อป้องกันอาการที่จะกำเริบ แต่สมมุติว่าท่านวด ท่ากดจุดแสดงว่าคุณมีอาการแล้ว บริหารเบื้องต้นไม่ดีขึ้น หรือจึงใช้วิธีการแก้ ด้วยการกดจุดเพื่อลดอาการปวดตึงเหล่านั้นที่บริหารแล้วยังได้ผลไม่ดีเนี่ย เสริมเพิ่มเติมเข้าไป เพราะฉะนั้นถ้ามีอาการน้อยให้ใช้ท่าบริหารร่างกาย หากมีอาการเพิ่มขึ้นอีกเล็กน้อย เราก็ใช้ท่ากดจุดนวดก็จะสามารถแก้ไขอาการเบื้องต้นได้ดีขึ้น
พิธีกร: ถือว่าเป็นเทคนิคดีๆ ในการคลายเครียดได้ด้วยนะคะ
ขอขอบคุณและอ้างอิง: รายการคนสู้โรค 26 ก.ย. 60 , Thai PBS
ลิงก์ไปยังเนื้อหา: กดเพื่อเรียกลิงก์